Opzet en uitgangspunten van de bomengids.nl
Deze site is een bomengids voor Nederland, maar opgezet vanaf de Weezenhof en omgeving te Nijmegen. Het doel is om op een zo makkelijk mogelijke wijze de meest voorkomende boom-soorten te herkennen, via foto's en beschrijvingen.
Mijn streven is om via deze site 95% van alle boom-soorten in het wild (maar niet specifiek altijd in tuinen/buurten) te kunnen herkennen, in ieder geval tot aan de familie.
Internet: Veel plaatjes
Het medium internet leent zich hier heel goed voor: Daar waar bomengidsen in boekvorm vaak maar ruimte hebben voor een enkel plaatje en de flora (voor kenners de meest vooraanstaande bron van kennis) alleen tekeningen gebruikt, kun je op internet zo veel plaatjes neerzetten als je nodig hebt. Dat dit toch niet oneindig veel plaatjes zijn heeft meer met tijd-gebrek en prioriteit te maken.
Variatie binen soorten beter te omschrijven op internet.
Omdat er meer ruimte is voor plaatjes, en er kunnen er ook steeds bijgezet worden, kan er ook beter en duidelijker omschreven worden in hoeverre er variatie is binnen een bomen-soort. Ik erger me altijd aan de flora en ook bomengidsen in boekvorm: ze laten zien hoe een typische boom uit een soort eruit ziet, beschrijven de verschillen met andere soorten en dat is het dan.
Maar als je in het bos loopt, of in de wijk, zie je allemaal bomen die een beetje of veel afwijken van die omschrijvigen van soort-typen.
Een essentie van de evolutie van soorten is juist dat er variatie in de soort zit. Dat er kruisingen zijn, en dat individuen zich anders ontwikkelen afhankelijk van de omstandigheden. Ik hoop dat deze bomensite wel of beter dan anderen kan laten zien dat er veel verschil is tussen bomen binnen een soort. Helaas is daar ook een limiet aan, want mijn tijd is eindig. Foto's nemen van bomen, en ze herkennen kost tijd. Ik hoop dat met de tijd dit streven beter tot zijn recht komt.
Onzekerheid aangeven
Niet iedereen zal dit kunnen waarderen: maar bij sommige bomen weet ik gewoon niet wat het is. Wanneer ik een boom determineer kom ik vaker dan je zou willen via het ene boek uit op een andere soort dan via het andere boek. Ook is er bij boeken vaak niet duidelijk waarom de ene soort wel beschreven is en de andere niet.
Bij een boom waarvan ik niet weet wat het is kan ik deze weglaten of hem bij een soort indelen waarvan ik het niet zeker weet. Ik doe dat echter niet en zet er gewoon bij dat ik het niet weet. Soms is een boom gewoon moeilijk te determineren, omdat het een kruising kan zijn tussen soorten. Soms is het moeilijk omdat ik de soort niet ken of omdat de determinerende kernmerken alleen in een bepaald jaargetijde te zien zijn. Mijn uitgangspunt is echter dat ik onduidelijke bomen niet schuw en gewoon laat zien, met vermelding va de onzekerheid. Het uitgangspunt is het determineren van wat je tegenkomt, en niet alleen van wat makkelijk is.
Grotere fotos.
Het internet maakt het mogelijk meer en grotere fotos te plaatsen die meer detail en variatie laten zien. Ik probeer de foto's zo groot mogelijk te houden. Omdat internet toegang vaak toch traag is, gebruik ik natuurlijk thumbnails en verschillende grootten va fotos waaruit je kunt kiezen (dat komt nog).
Wat zul je hier niet vinden?
- Veel kweekvarieteiten: In het bos zie je al veel soorten bomen. Maar het aantal varieteiten dat gekweekt wordt is eindeloos. Ik beschrijf wel eens een boomsoort die gekweekt zal zijn, maar dus niet alles wat je bij de kweker kunt kopen. Vooral niet die varieteiten die moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn.
- Naaldbomen en dergelijke. Ik beschijf wel de gewone den, larix, taxus maar daar houdt het voorlopig mee op. Ik wil dit wel gaan doen, maar heb me om tijdsproblemen daar nog niet op gericht.
- Struiken. Het aantal struiken is eindeloos groot. Daarom beschrijf ik in de regel alleen boomsoorten die hoger worden als een meter of 10-20 (ik doe 4 struiken die veel voorkomen).
- Buitenlandse soorten. Ik beschrijf wel eens een buitenlandse soort boom die ik veel tegenkom. Als deze toevallig in de buurt van de Weezenhof in Nijmegen voorkomt beschrijf ik hem soms wel. Maar in de regel streef ik niet naar het beschrijven van alle buitenlandse soorten die hier als sier-boom worden geplant.
- Bloemen. Ik onthoud me als het even kan van het beschijven en fotograferen van bloemen. Dit is gewoon praktisch: meestal is dit niet nodig om de boom te herkennen en bovendien zijn die foto's moeilijk te verzamelen: een boom bloeit meestal maar eventjes en dan moet je erbij zijn.
- Uitgebreidde omschrijvingen van allerlei soort-details. Wanneer je de soort-naam eenmaal weet is het voor mij afgedaan. De details vindt je gemakkelijk in naslagwerken en bij het zoeken op internet via de latijnse naam bij bijvoorbeeld google. Deze site is geen naslagwerk. Als mensen dit mij willen aanleveren heb ik er niets op tegen, maar het is praktisch een zeer tijdrovend werkje.
Uitbreidingen
Ik plan een aantal uitbreidingen aan deze site. Maar door vooral tijdgebrek, maar ook het jaargetijde kan niet alles tegelijk. Ik wil de volgende dingen op termijn gaan toevoegen:- Bomen die nog niet (goed)zijn beschreven.
- Onbekende bomen goed indelen
- Specials: ik ben op vakantie geweest naar Portugal waar ik foto's heb genomen
- Special: bomen herkennen in de winter.
- Naaldbomen en dergelijke
Hoe herken je een boom?
Dit is een moeilijke vraag. Op allerlei manieren eigenlijk. Veel boeken hebben er uitgebreidde sleutels en systemen voor. Vaak op grond van het blad. Ik probeer de afstreep-methode toe te passen: streep de makkelijk te herkennen dingen weg en kijk wat je overhoudt. Uiteindelijk blijft er soms dan wel een stuk over waar je het blad moet bekijken en vergelijken, maar dat is dan beperkt. Ik probeer dat ook foto-grafisch te houden: kijk naar een foto en vergelijk. Ik ga niet met ingewikkelde termen gooien (bladen gewimperd of gevederd) als dat niet echt hoeft.
Ik bied drie manieren om een op te zoeken:
1. Een afstreep sleutel (hier beginnen als je geen idee hebt)
2. bladeren: ik heb een aantal fotos met allerlei bladeren erop
3. Namen. Ik heb een pagina met namen waar je dan heen kunt klikken.
Dit leidt je als het goed is naar een pagina van een soort waar allerlei fotos staan en een beschijving en links.
Achtergrond informatie (evolutie)
Ik probeer ook iets te vertellen over de verwantschap van bomen. Sommige boomsoorten zijn meer of minder verwant. Ik wijd een pagina aan de families en hoe verwant die zijn.
- links. Er zijn op internet veel bomensites. Ik probeer te verwijzen als dat kan, hoewel veel sites erg tegenvallen vind ik (kleine of geen plaatjes).